پمپ سیرکولاتور
سیرکولاتور یکی از انواع پمپ های سانتریفوژ است که بیشتر در سیستم های تاسیساتی مورد استفاده قرار می گیرد. این پمپ ها آب گرم یا سرد را در یک سیستم بسته به چرخش در می آورند.
برخی از کاربردهای پمپهای سیرکولاتور در تاسیسات عبارت است از:
- چرخش آب گرم در مدار گرمایش ساختمان (شوفاژ، گرمایش کف و …)
پمپ برگشت آب گرم مصرفی ساختمان - پمپ فن کویل در سیستم سرمایش یا گرمایش
- پمپ مدار برج خنک کننده
از نظر نحوه نصب روی خط لوله سیرکولاتورها به دو دسته تقسیم می شوند:
- سیرکولاتورهای خطی: در این نوع پمپ ها دهانه ورودی و خروجی پمپ ها روبروی هم و در راستای خط لوله قرار داشته و بدین لحاظ فضای کمی را به هنگام نصب اشغال می کنند. پمپهای با سایز کوچک می توانند توسط لوله ها مهار شده باشند ولی برای پمپ های بزرگ که وزن سنگینی دارند تکیه گاهی روی زمین تعبیه می شود.
- پمپ های زمینی: در این مدل از پمپ ها مکش پمپ از انتها انجام شده و دهانه ورودی رو به بالا قرار دارد. معمولا ظرفیت دبی و هد تولیدی پمپ های زمینی بالاتر از پمپ های خطی می باشد و بدین لحاظ در مدارهای تاسیساتی ساختمان های بزرگ نظیر مدار برج خنک کن کاربرد دارند.
پمپ های سیرکولاتور از نظر ساختار داخلی به دو دسته تقسیم می شوند:
- پمپهای سیرکولاتور دارای آب بند (گلنددار): در این نوع پمپ ها وجود یک آب بند مکانیکی مانع نشت آب از داخل پمپ به بیرون یا ورود آن به داخل موتور می شود. خنک کاری موتور این پمپ ها عموما به کمک جریان هوای فن تعبیه شده در پشت موتور انجام می شود. اغلب پمپ های سیرکولاتور زمینی و مدل های خطی بزرگ از این نوع می باشند.
- پمپهای سیرکولاتور بدون آب بند (گلندلس): موتور این مدل از سیرکولاتورها که عمدتا خطی میباشند طوری طراحی شده که آب درون پمپ داخل روتور آنها چرخیده و باعث خنک کاری موتور میشود و بدین لحاظ به آن ها روتور خیس (Wet Rotor) هم گفته می شود. محفظه فولادی که حاوی آب بوده و روتور را در خود جای داده از نفوذ آب به سمت سیم پیچ استاتور جلوگیری می کند. حذف کوپلینگ و عدم نیاز به آب بند باعث حذف مشکلات ناشی از نشتی شده و ضمن کاهش صدای موتور، طول عمر سیرکولاتور را نیز افزایش می دهد.
بر مبنای روش تنظیم دبی و کنترل مقدار مصرف انرژی انواع مختلفی از سیرکولاتور وجود دارد:
- سیرکولاتورهای دور ثابت: که عمدتا گلنددار هستند و کنترلی روی سرعت چرخش موتور وجود ندارد. علاوه بر مصرف انرژی بالا، سروصدای نسبتا زیادی داشته و نیاز به نگهداری و تعمیرات آنها بیشتر است.
- سیرکولاتورهای سه سرعته: از طریق یک سلکتور سوئیچ یا روشی مشابه می توان دور موتور را بین سه مقدار مختلف تغییر داد. به این ترتیب در صورتی که نیاز به دبی کامل وجود نداشت می توان دور چرخش را پایین آورد و به این ترتیب علاوه بر کاهش صدای آب داخل لوله ها، مصرف برق نیز کمتر خواهد شد.
- سیرکولاتورهای هوشمند دور متغیر: سیرکولاتورهای هوشمند از نسل جدید موتورهای کم مصرف ECM بهره می گیرند و توسط یک برد الکترونیک سرعت چرخش موتور را بصورت خودکار تغییر می دهند. این امر منجر به تنظیم دقیق مقدار دبی و فشار تولیدی پمپ شده و مصرف انرژی را حدود 80 % نسبت به مدل های قبلی کاهش می دهد.
علاوه بر آن می توان سیرکولاتورها را به دو دسته تک یا دوقلو هم تقسیم بندی نمود. در سیرکولاتورهای دوقلو دو پروانه بصورت موازی با هم داخل دو پوسته کار میکنند که دارای دهانه مکش و تخلیه مشترک است. پمپ دوم میتواند همزمان با پمپ اول کار کند و یا ممکن است نقش پمپ رزرو را داشته باشد. در این طرح در مقایسه با دو پمپ موازی مجزا، علاوه بر صرفه جویی در فضای نصب، نیاز به کلکتور حذف شده و تعداد شیرآلات مورد نیاز هم کم می شود.
