پمپ آتش نشانی
پمپ آتش نشانی برای رساندن آب مورد نیاز اطفاء حریق با فشار مناسب از طریق سیستم لوله های آتش نشانی، به اسپرینکلر، فایر باکس یا دیگر تجهیزات آتش نشانی به کار می رود.
تعداد پمپ های آتش نشانی بستگی به دبی آب مورد نیاز و حساسیت آن مکان دارد. در صورتی که از دو پمپ یا بیشتر برای آتش نشانی استفاده شود، ممکن است پمپ دوم از منبع انرژی جداگانه ای مثلا دیزل استفاده نماید.
برای راه اندازی پمپهای آتش نشانی از سوئیچ فشار استفاده می شود. در شرایط وقوع آتش سوزی که اسپرینکلرها باز می شوند، فشار رینگ آتش نشانی کاهش می یابد و سوئیچ فشار اقدام به ارسال سیگنال و روشن نمودن پمپ اصلی آتش نشانی می نماید. در صورتی که به هر دلیل پمپ اصلی روشن نشد، پمپ رزرو بصورت اتوماتیک وارد مدار می شود.
مدل پمپ هایی که برای آتش نشانی مورد استفاده قرار می گیرند عبارتند از : پمپ های سانتریفوژ زمینی با مکش از انتها، پمپ های اسپلیت کیس دو مکشه، پمپ های عمودی خطی، و پمپ های توربینی. اغلب این پمپ ها برای کاربری آتش نشانی طراحی شده اند. برخی موسسات معتبر که مورد تایید نهاد ناظر آتش نشانی باشد (مانند VdS ،UL ،FM ،LPCB) اقدام به تست و صدور گواهینامه برای محصولات کمپانی های مختلف می کند. به این روند «فهرست شدن» یا «لیست شدن» آن محصول گفته می شود.
برخی از الزامات طراحی و محاسبات پمپ در سازمان آتش نشانی ایران به قرار زیر است:
- پمپ آب آتش نشانی باید بر اساس دبی موردنیاز سیستم در شرایط حریق و فشار موردنیاز دورترین مصرف کننده از نظر هیدرولیکی انتخاب شود.
- حداقل ظرفیت آبدهی پمپ آب آتش نشانی برای ساختمان های واقع در گروه آتش نشانی S1 و S2 باید برابر با دبی موردنیاز سیستم اسپرینکلر و برای ساختمانهای کلاس S3 باید برابر با جمع دبی سیستم اسپرینکلر با سیستم لوله ایستاده کلاس چهار در نظر گرفته شود. آبدهی این پمپها باید مطابق با یکی از اعداد شکل زیر باشد.
- برای هر سیستم آتشنشانی آبی، باید دو پمپ اصلی در نظر گرفته شود. هرکدام از دو پمپ باید توان تأمین ظرفیت سیستم را به طور کامل داشته و یکی از پمپها رزرو دیگری است.
- درصورتیکه بنا به دلایلی، پمپ اول از کار بیفتد، پمپ دوم باید به صورت خودکار وارد مدار شود.
- در صورت استفاده از پمپ آب آتش نشانی فهرست شده، در نظر گرفتن یک پمپ کافی است.
- هر سیستم آتش نشانی آبی، علاوه بر دو پمپ اصلی، باید مجهز به یک پمپ جوکی جهت تأمین افت فشارهای جزئی شبکه لوله کشی باشد.
- فشار پمپ جوکی باید هم اندازه پمپ های اصلی و دبی آن باید کمتر از جریان خروجی از یک اسپرینکلر در سیستم، در نظر گرفته شود.
- در ساختمانهای گروه S3 ،پمپ آتشنشانی باید به صورت پکیج مورد تائید سازمان آتش نشانی باشد.
- در کلیه شرایط، پمپ/پمپهای آتش نشانی باید هم توسط سیستم برق شهری و هم توسط سیستم برق اضطراری تغذیه شوند. در غیر این صورت باید محرک یکی از پمپها، موتور دیزل باشد.
- در صورت تغذیه پمپ/پمپهای آتش نشانی از دیزل ژنراتور، مسیر تغذیه و تابلوی فرمان پمپها باید از یکدیگر مستقل بوده و از مسیر امن عبور داده شود. در این شرایط هر دو تابلوی فرمان پمپ/پمپها، باید به صورت خودکار هم از سیستم برق اصلی و هم از طریق دیـزل ژنـراتور تغذیه شود. نحوه اجـرای سیستم برق رسانی در این شـــرایط باید مطابق با شکل زیر باشد.
- حجم مخزن سوخت پمپ یا ژنراتور دیزل باید به ازای هر کیلووات توان پمپ، 1 لیتر در نظر گرفته شده و برای مقدار نهایی محاسبه شده 12% ضریب اطمینان نیز لحاظ شود.
- سایز کلکلتور خروجی پمپ باید بر اساس رایزرهای متصل به آن انتخاب شده و یک سایز از بزرگترین رایزر بیشتر انتخاب شده و حداقل 1 اینچ در نظر گرفته شود.
- سایز کلکلتورهای ورودی پمپ باید یک سایز بیشتر از کلکتور خروجی در نظر گرفته شده و حداقل 1 اینچ باشد. انشعاب میان مخزن و کلکتور ورودی پمپ باید هم سایز با کلکتور لحاظ شود.
- پمپ آتش نشانی، همواره باید در تراز ارتفاعی پایین تر نسبت به مرکز مخزن ذخیره آب قرار گیرد. مگر آنکه پمپ
- مذکور، به منظور مکش آب از تراز پایین تر نسبت به مخزن، فهرست شده باشد، نظیر پمپهای Turbine Shaft Vertical
- محل نصب پمپ آتشنشانی باید به گونه ای انتخاب شود که دارای ابعاد مناسب بوده و دسترسی به آن آسان و امکان
- تعمیرات و نگهداری آن فراهم باشد.
- محل نصب پمپ آتش نشانی باید به شبکه بارنده مناسب مجهز باشد.
- در صورت نصب پمپ های آتش نشانی داخل فضای موتورخانه و در مجاورت تجهیزات قابل اشتعال دیگر، محل نصب آن باید توسط مصالح بنایی مناسب، از سایر قسمت های موتورخانه به طور کامل جدا و حوزه بندی شود.
- پمپ آتش نشانی باید توسط رنگ، علائم و یا نشانه های مناسب از سایر پمپ های ساختمانی مجزا شده و به سادگی قابل تشخیص باشد.
- بر روی کلکتور خروجی باید متعلقات کنترل و پایش مناسب، نظیر پرشرسوئیچ، مانومتر فشار، شیر تست و تخلیه واتصال مخزن دیافراگمی در نظر گرفته شود.
- بر روی کلکتور خروجی پمپ، باید یک انشعاب آب شهر با سایز حداقل 1 اینچ در نظر گرفته شود.
- در کلیه قسمت هایی که شبکه آب آتش نشانی به نحوی با آب مصرفی در ارتباط است، نظیر انشعاب آب شهر و اتصال مخزن مشترک به کلکتور ورودی پمپ، باید از شیر یک طرفه دوتایی استفاده شود.
- در قسمت مکش پمپ، باید یک شیر قطع کن جریان از نوع دروازه ای و یک صافی مناسب نصب شود. در ساختمان های کلاس S2 و S3 شیر قطع کن خط مکش باید از نوع OS&Y باشد.
- در قسمت دهش پمپ، باید یک شیر یکطرفه و یک شیر قطع کن جریان نصب شود.
- جهت تست و تخلیه سیستم، شیر تست با سایز حداقل 2 اینچ باید در نظر گرفته شود. لوله خروجی شیر تست باید به نحو مناسب به شبکه درین سیستم اطفای حریق متصل شود.
- جهت جلوگیری از ضربات و فشارهای ناشی از عملکرد پمپ ها، باید یک منبع دیافراگمی با ظرفیت مناسب، متصل به کلکتور خروجی در نظر گرفته شود.
- تابلوی برق پمپ ها باید دارای IP حداقل 54 باشد.
