راندمان پمپ

راندمان پمپ نسبت توان هیدرولیکی (Ph) خروجی از پمپ به توان ورودی پمپ (P2 یا توان جذبی از موتور) می باشد. هر چقدر تلفات داخل پمپ کمتر باشد، مقدار راندمان افزایش پیدا کرده و برای تولید یک هد و دبی مشخص، مقدار توان جذبی مورد نیاز پمپ کمتر خواهد بود. راندمان کلی پمپ و موتور نسبت توان مفید هیدرولیکی به توان الکتریکی ورودی به موتور (P1) می باشد.

با تعریف فوق مقدار راندمان پمپ شکل زیر تقریبا 80% بوده و راندمان کل پمپ و موتور کمی بیش از 70% می باشد.

مقدار راندمان یک پمپ مشخص، ثابت نبوده و بر حسب موقعیت نقطه کار متفاوت خواهد بود. در نقطه دبی صفر، مقدار راندمان صفر بوده و با افزایش دبی، بیشتر می شود. در نقطه BEP شاهد بیشترین راندمان ممکن یک پمپ خواهیم بود و پس از آن مجددا راندمان کاهش می یابد.

نحوه تغییرات راندمان در نقاط کاری مختلف در منحنی راندمان-دبی پمپ نشان داده شده است. این منحنی ممکن است بصورت مستقل نشان داده شده یا اعداد مربوط به راندمان در منحنی هد-دبی پمپ درج شود.

در پمپ های سیرکولاتور کوچکتر از 2500 وات عموما از شاخص راندمان انرژی یا EEI برا ی مشخص نمودن وضعیت راندمان سیرکولاتور استفاده می شود. علاوه بر آن برای بسیاری از پمپ های سانتریفوژ که در تاسسیات ساختمان مورد استفاده قرار می گیرند از شاخص حداقل راندمان یا MEI برای سنجش مقدار راندمان هیدرولیکی پمپ، در نقطه بهترین راندمان و نقاط کمتر و بیشتر از آن استفاده می شود.

برای موتورهای الکتریکی نیز کلاس راندمان موتورها که بین اعداد IE1 تا IE4 می باشد تعریف شده است.

مهمترین دلایلی که باعث تلفات داخل پمپ شده و راندمان پمپ را پایین می آورند عبارتند از:

• نشتی داخلی: مقداری از سیال خروجی از پروانه از طریق رینگ سایش جلوی پروانه یا سوراخ های تعادل فشار دوباره به چشم پروانه برگشته و باعث کم شدن دبی مفید پمپ می شوند.
• تلفات مکانیکی: بخاطر اصطکاک موجود در بیرینگ ها، سیل مکانیکی، کوپلینگ و … رخ می دهد.
• تلفات دیسکی: سیال بین دیواره پروانه و پوسته حلزونی از یک سمت به پوسته چسبیده و ثابت است و از طرف دیگر با دیواره پروانه در تماس است و می خواهد جلوی چرخش آن را بگیرد.
• تلفات هیدرولیکی: اصطکاک سیال با دیواره ها و جریان های ثانویه و اختلاط سیال مقداری از توان ورودی به پمپ را از بین می برد.